İngilizcede Doğru Bildiğimiz Yanlış Telaffuzlar
Yabancı dil öğrenmek isteyenlerin en büyük sorunu kuşkusuz telaffuzdur. Yazılışı farklı okunuşu farklı o sözcükler, birçoğumuzun başına ne işler açtı kim bilir? Özellikle tüm dünyada ortak dil olarak kabul görmüş İngilizce gibi bir dilin farklı ülkelerden farklı aksanlara sahip kişiler tarafından konuşulduğu ortamlar, soğuk soğuk terletir insanı. ‘Acaba bunu mu kastetti söylerken, yoksa bunu mu?’, ‘Ya doğru telaffuz edemez yanlış anlaşılırsam?’ gibi sorular, daha çok yurt dışı seyahatlerinde aklımızı kemirebilir. Ancak İngilizcede öyle kelimeler de var ki; yazılışı ayrı, okunuşu ayrı problem. Maalesef birçok kişi söylediği şeklin doğru olduğunu zannediyor ve konuşma sırasında İngilizce yanlış telaffuzlar havalarda uçuşuyor.
O halde söylerken doğru olduğunu düşündüğümüz ama birçoğumuz tarafından yanlış telaffuz edilen kelimeler ve doğru okunuşlarını birlikte inceleyelim.
İngilizcede Telaffuzu En Çok Karıştırılan Kelimeler
Kabul ediyoruz, bazı sözcüklerin yazılışı imla hatası yapmaya oldukça müsait. Okurken hangi harf ağzımızdan nasıl çıkacak diye gerilmiyor değiliz. Fakat yazımı kolay olup hatalı söylenen kelimeler de bir o kadar çok.
Telaffuzunda en çok hata yapılan kelimeleri ise şu şekilde sıralayabiliriz;
- Accessory: (aksesuar) Bu kelimeyi söyleyeceğiz diye kim bilir neler neler söyledik? ‘akse-so-irz’, ‘akses-sori’ ve daha niceleri. Aslı ise, belki de kimsenin tek seferde başaramadığı şekli, ‘ek-ses-riy’dir.
- Advertisement: (reklam) kelimesi ‘ed-vör-tayz-mınt’ ların doğuşuna sebep. Halbuki oradaki -ö harfinin nereden çıktığını kimse bilmiyor. O yüzden siz ‘ed-vır-tayz-mın’ diyenlerden olun.
- Analysis: (analiz) Analiz kelimesi, sıklıkla yazımı gibi okunmaya çalışılan ve en sık karışan telaffuzlardan biridir. ‘ana-li-ziz’ yanlış, ‘ena-lisis’ doğru şeklidir.
- Answer: (cevap) İçindeki -w harfi okurken -v şekline bürünüyor ama bu yanlış bir kullanım. ‘ens-vır’ değil, ‘en-sır’.
- Archive: (arşiv) Türkçeden aşina olduğumuz bir sözcük. Bu sebeple, ‘arşiiv’ ve ‘arç-hiv’ gibi kullananı çok. Sondaki -hive ekini -ayv gibi okumalısınız. Yani, ‘ark-(h)ayv’.
- Awesome: (müthiş) İçindeki -a ve -e harfleri, söylenişinin ‘evey-sım’ ya da ‘avey-sam’ gibi daha ince olması gerektiği kanısına kapılmanıza neden olabilir, kapılmayın. Çünkü aslı ‘ao-sum’ dur.
- Awry: (ters) ‘evrii’, ‘av-riy’ benzeri okumaya çalışanlara inat, ‘ev-ray’ olarak söylemelisiniz.
- Career: (kariyer) Türkçede de benzer bir karşılığı olması, hata yapma ihtimalini de yükseltiyor. İngilizceye benzetmek için kullanılan ‘ke-riii-yır’ değil, ‘ka-ri-yır’ doğrusudur.
- Chemistry: (kimya) Yan yana dizilen sessiz harflere aldanıp -ch hecesini -ç gibi okuyarak yanlış yapılır. ‘çe-mıs-tıri’ değil, ‘ke-mıs-t(ı)ri’.
- Comfortable: (rahat) ‘konfor-teybıl’ mı dediniz? ‘rahat’ anlamına geldiği için olsa gerek comfor- kısmı hep konfor gibi söylenir. Tabi ki, bu da yanlış: ‘kam-fı-tı-bıl’ ise doğru olanı.
- Company: (şirket) ‘kam-pani’, ‘kom-pani’ yanlış, asıl doğrusu ise, ‘kam-pı-ni’dir.
- Comment: (yorum, yorum yapma) ‘kı-meeent’ diye uzata uzata söylenen ancak aslı oldukça kısa ve rahat bir söz: ‘ka-ment’.
- Congratulations: (tebrikler) İngilizcede söylerken en çok hoşumuza giden sözcüklerden biri olsa gerek. Ağzımız dolu dolu söyleriz de, acaba doğru mu yaparız? Kangurular, kongurular, -tüleyşıınlar vb. ‘kan-guru-cüley-şıns’ değil, ‘kon-gra-culey-şıns’dır.
- Conscience: (vicdan) ‘kon-say-nıs’ ya da ‘kan-says’ lar, sondaki -science hecesi sebebiyle sürekli karışıklık yaratır. Oysa ki sadece ‘koan-şınz’ demeniz yeterli.
- Consciousness: (bilinç) ‘kan-şıns-nıs’ veya ‘kon-şıen-ıs’ hatalı kullanımlardır. ‘kon-çıns-nıs’ şekliyle tercih edin.
- Country: (ülke) ‘kaun-tırii’, ‘kon-tıri’ gibi söylemleri, değişik aksanlı yabancı kişilerden bol bol duyduğumuz, aslı ‘ka(ı)n-t(ı)ri’ olan güzel sözcük.
- Debt: (borç) Yazıldığı gibi okunan, ancak yazılışı ile alakasız bir kelime daha. ‘debt’ değil, ‘det’.
- Decisive: (belirleyici) anlamına gelir ve ne yazık ki ‘di-sii-şıv’ olarak söylenir. Aslı ise, ‘di-say-siv’dir.
- Dessert: (tatlı) En çok karıştırılan okunuşa sahip sözcüklerden biridir ve genelde çöl anlamına gelen desert ‘de-zırt’ ile karışır. Okunuşu ise, ‘di-zört’ dür.
- Determine: (karar verme) Kulaklarınız neler duyuyor?, ‘determin’, ‘dıtörmeyn’ ‘dıtermayn’. Hepsini koyun bir kenara, orjinali ‘di-tör-mın’dır.
- Development: (gelişme) ‘dive-lop-mınt’, ‘deve-lomp-mınt’ hatalı, ‘dive-lıp-mınt’ doğrusudur.
- Doubt: (şüphe) İçinde -ou şekliyle bulunan heceler, genelde -a gibi söylenmeye çalışılır. Fakat istisnai durumlar da söz konusu. ‘dabt’ yanlış, ‘daut’ doğru şeklidir.
- Economy: (ekonomi) Yazımına kandığımız bir başka facia. ‘eko-nomi’ veya ‘iko-nomi’ yanlış, ‘i-ka-na-mi’ doğrudur.
- Especially: (özellikle) Kulağa ahenkli gelişi hoşunuza gidiyor belki, tabi ‘eks-peşıliii’ şekliyle değil. Her ne kadar ilk hece -eks gibi söylense de özellikle sözcüğü ‘is-peşı-li’ olarak okunur.
- Foreign: (yabancı) ‘for-eyn’ en yaygın kullanımı olarak karşımıza çıksa da aslı, ‘for-ın’ dir.
- Horizon: (ufuk) ‘ho-ri-zın’ diye yumuşatmaya çalışmak yanlış bir kullanım olacaktır. Çünkü orijinali ‘ho-ray-zın’ dır.
- International: (uluslararası) Uzun bir sözcük oluşu kolay gibi görünen telaffuzunun hatalı çıkmasına yol açabiliyor. ‘in-ter-ney-şı-nıl’ yerine ‘in-tır-ne-şınıl’ dediğinizden emin olmanızda yarar var.
- Island: (ada) ‘izlınd’, ‘ays-lınt’, ‘izlant’ ve daha neler neler. Hemen hemen hepsini de bir yerlerden duymuşsunuzdur. Oysa ki, orijinal hâli bunların hiçbiri değil, çünkü içindeki -s harfi hiçbir şekilde okunmuyor: ‘ay-land’
- Opportunity: (şans, fırsat) ‘apar-çınitiii’ mi istersiniz, ‘opor-çunutii’ mi yoksa ‘oppur-çuniti’ mi? Hiçbiri de uygun bir telaffuz değil. ‘apor-tuni-diy’.
- Percent: (yüzde) Yine -e nin -ö olduğu bir sözcük. ‘pörsınt’ diyorsanız yanlış biliyorsunuz demektir. Gerçeği ‘pör-sent’ dir.
- Prescription: (reçete) ‘pörs-kirip-şın’, ‘pres-kirip-şın’ ‘pres-krip-ton’, evet kulaklarımız kanadı. Vurgulamadan ve ağzınızı çok açmadan harfleri çıkarırsanız, asla zorlanmazsınız: ‘pris-krip-şın’ demeyi deneyin.
- Purchase: (satınalma) ‘pur-çeys’ ve ‘pör-çays’ en sık söylenenleri. Ancak aslı ‘pör-çıs’ dır.
- Purpose: (amaç) Duyduğunuz ‘pur-pouz’, ‘por-poz’ ‘per-pız’ ları unutun. Doğrusu, ‘pö(r)-pıs’ dır.
- Receipt: (fiş, makbuz) anlamındaki bu söz, ‘ri-sept’ yerine ‘ri-siyt’ olarak kullanılmalıdır.
- Schedule: (takvim) ‘şa-dıl’ diye kolayca söylediğinizi düşünüyorsanız, güzel bir haberimiz var. O iş öyle değil! Doğru bilinenlerin ilk sırasında gelme ihtimâli yüksek olan takvim kelimesinin aslında ‘si-ke-cıl’ olarak kullanıldığını biliyor muydunuz?
- Subtle: (ince) ‘sap-tıl’, ‘sa-tıl’, ‘sep-tıl’ gibi sesler, hatalı kullanılmışlardır: ‘sa-dıl’ ise asıl kullanımı.
- Supply: (arz) ‘sap-lay’ şeklinde söylediğimiz hâli maalesef doğru değil. ‘sıp-lay’ demekte yarar var.
- Support: (destek) Birçok yerden aşina olduğumuz Türkçeye de geçmiş bir kalıptır. Ama ‘sa-port’ değil, ‘sı-port’ olarak söylenmeli.
- Susceptibility: (duyarlılık) ‘sas-pek-tı-bilitiy’ yanlış bir kullanımdır. Doğrusu ise, ‘sı-sebta-bıliti’ dir.
- Tuesday: (salı) ‘tuez-dey’ değil, -e harfi yutularak ve gizliden bir -u harfi eklenerek söylenmelidir: ‘tü(u)z-dey’.
- Wednesday: (çarşamba) ‘ved-nız-dey’ diyenleri şöyle alabilir miyiz? O tam ortadaki -nes hecesini belirgin bir vurguyla kullanmadan işi çözebilirsiniz. Orijinali ‘venz-dei’ dir.
İngilizce bilginizi bir üst seviyeye taşıyabilmeniz ve konuşmalarınızın başkaları tarafından rahatlıkla anlaşılabilmesi için sadece İngilizce yanlış telaffuzlar üzerine yoğunlaşmak yeterli olmayacaktır. Gerektiğinde alanında uzman kişilerden yardım almalı ve İngilizcenizi bir üst seviyeye taşımalısınız. İşte tam da bu noktada Cambly imdadınıza yetişiyor. Ana dili İngilizce olan bir eğitmen kadrosuna sahip olan Cambly ile birebir online görüşme yaparak özel ders alabilir, istediğiniz konuda pratik yapabilirsiniz. Bunun için ‘hemen pratik yap’ butonuna tıklamanız yeterli. Böylece ev rahatlığında ders keyfi yapabilecek ve telaffuzunu karıştırdığınız kelimeleri asıl kaynağından öğrenebileceksiniz.
Schedule’a ayri bir parantez acmak lazim. Sizin yazdiginiz versiyonu amerikan aksaniyla olan. Ingiliz aksani ile şedül gibi de söylenebilir.