Maaşa Zam İstemenin 4 Yolu
İş hayatında işvereninizden zam istemek okulda öğretmenlerden not istemek gibi değildir. Öğretmenlerden biraz daha fazla not vermesini isterkenki samimiyeti işvereninize de göstermek her zaman mümkün olmayabilir! Eğer akrabanızın veya arkadaşınızın şirketinde çalışmıyorsanız zam nasıl istenir konusunda bilgi sahibi olmanız gerekebilir.
Biz de bu nedenle maaşınıza zam istemenin en sağlıklı ve sağlam yollarını sizler için derledik!
1- Ne İstediğinizden Emin Olun!
‘’İnanmak, başarmanın yarısıdır.’’ sözünü hayatınızın herhangi bir anında mutlaka duymuşsunuzdur. Gerçekten de istediğiniz hedefe ulaşmak için öncelikle gerçekleşeceğine inanmanız gerekir.
Maaşınıza zam istemek konusu üzerinde düşünürken, ‘’Ben bu zammı istiyorum ve inanıyorum ki alacağım!’’ diyebilmelisiniz. Siz kendinizi hedefe kitler ve olumlu düşüncelerle hareket ederseniz, hedefe giden yolda azimle ilerleyebilirsiniz.
Diğer türlü kendinizi ‘’Acaba zam istemenin zamanı mı, istesem verecek mi sanki, vermeyecek sanırım.’’ gibi olumsuz düşüncelerle meşgul edebilirsiniz. Bu durum da zamanla kafanızı kurcalayan bir mesele haline gelebilir. Nihayetinde zam isteme konusunda adımlar atarken sancılı bir süreç ile karşı karşıya kalmanız olası olacaktır.
Bunun yerine ne istediğinizden emin olun ve bunu kendinize açıkça kabul ettirin. Aksi halde işvereninizle konuşma vakti gelip çattığında öz güveniniz düşük olacaktır. İşvereniniz ise kendini ifade edemeyen, ne istediğinden emin olmayan bir çalışanını asla dikkate almayacaktır.
Maaş zammı istediğinize ikna oldunuz ve inandınız, sıra diğer aşamalarda!
2- Zam Alabilmek İçin Gerekli Koşulları İyi Tahlil Edin!
“Evet, zam istiyorum.’’ dediniz. Devamında bunun için işvereninizin ve kendinizin gerekli koşulları sağladığından emin olmanız gerekir.
a- Gerekli koşulları sağlıyor olmanız: Örneğin; iş yerinde verilen işleri diğer çalışanlardan daha fazla (zaman veya emek harcama) ya da daha iyi yapmanız, fazla mesai yapabiliyor olmanız, hafta sonları kendinizi geliştirmek için gittiğiniz kursların olması, piyasadaki maaş durumuzun ne olduğunu iyi bilmeniz ve bunun devamında çalıştığınız yerin piyasa ve borsa değerlerinden haberdar olmanız gerekmektedir.
Eğer bunlardan en az birini bile yapmıyorsanız, zam istemek için kendinizce gerekli koşulları sağlayamıyorsunuz demektir. Zam almak, ekstra olarak ücret almak demektir. Bu da sahip olmanız gereken ekstra bilgi ve ekstra beceriler demektir.
Öte yandan, ülkemizde henüz bu formatta bir site oluşturulmamış olsa da maaş artışı istemeyi oldukça kolaylaştırmaktadır. Peki nedir o?
Yurt dışında sizin piyasa değerinizi ölçmeyi amaçlayan bazı internet siteleri vardır. Sahip olduğunuz nitelikler, yapabildiğiniz işler, kaç yıldır çalıştığınız, şirketlerin piyasadaki durumları, sizinle aynı piyasadaki işlere genel olarak bir bakış gibi verilere göre size almanız gereken maaşı göstermektedir. Eğer maaşınız hesaplanan değerden aşağıdaysa bu belgelerle işvereninize kanıtlar götürerek onu ikna etme işini kolaylaştırabilirsiniz.
Ancak ülkemizde henüz böyle bir hesaplama sitesi bulunmamaktadır. Fakat böyle bir sitenin bulunmaması, yaptığınız işin piyasa değerini hesaplayamayacağınız anlamına gelmez. Yaptığınız işin değerini piyasadaki işlerle karşılaştırarak az çok almanız gereken maaş miktarını öğrenebilirsiniz. Böyle bir araştırma sonucuyla, işverenin yanına zam konuşmaya gittiğinizde piyasaya hakim gözükebilir ve işverenin size dikkatle yaklaşmasına olanak sağlayabilirsiniz.
Bir de işverenin hangi durumlarda zam verme ihtimalinin yüksek olduğuna bakabiliriz.
b- Zam istemedeki diğer aktörün (işverenin) isteğinizi gerçekleştirmesi için gerekli koşullar
Öncelikle, işvereninizden zam isterken iki büklüm olmayın, dik durun! Karşısında konuştuğunuz zaman sizi dikkate alacak şekilde oturma pozisyonu alabilirsiniz. Beden dili dikkatli ve doğru kullanıldığında ikna etme oranını %60 artırmaktadır. Ayrıca işverenin sinirli olduğu ya da üzgün olduğu bir anında konuşmaktan çekinmelisiniz. Malumunuz, ters tepkiyle karşılaşabilirsiniz!
İşvereninizle günlük muhabbet edercesine odasına girip zam mevzusunu konuşmayın. Bir iki hafta önceden randevu alın ki, durum biraz ciddiyet kazansın. Yine de odasına girdiğinizde birden zam mevzusuna girmeyin. Konuşmanız için doğal bir akış planlayın ve onu uygulamaya çalışın. Olmayan yerlerde doğaçlama yapabilirsiniz.
Konuşacağınız zaman havanın nasıl olduğuna da dikkat edebilirsiniz. Tahmin edersiniz ki bulutlu ve yağmurlu havalarda insanlar daha hüzünlü, karamsar olabiliyor. Güneşli, ancak çok da bunaltıcı bir sıcağı olmayan havalarda konuşmayı tercih edebilirsiniz. İşvereniniz güne güzel başlamış olabilir ve bu da size yarayabilir.
Peki, işverenin de hazır olduğunu düşünüyorsanız sonraki aşamaya geçelim mi?
3- Şirketin Piyasadaki Ve Kendi İçindeki Durumuna Bakın, Doğru Anı Yakalayın!
“Şirketin piyasa durumu maaşa zam istemeye müsait mi?” ve “Benim zam almaya ihtiyacım var mı?” sorularının cevaplarına bakalım
Eğer çalıştığınız yer, rakipleriyle karşılaştırıldığında daha düşük gelir elde ediyorsa bu durum zam isteğinizin sonuçsuz kalmasına neden olabilir. Ayrıca şirket kendi içinde mali veya mobbing tarzı sorunlar yaşıyorsa böyle bir durumda da isteğiniz olumsuz karşılanabilir.
Zamma gerçekten ihtiyacınız olduğuna veya hak ettiğinize kanaat getirmelisiniz. Mesela yalnızca başka bir şirkette sizinle aynı pozisyonda çalışan birinin aldığı maaş sizden yüksek diye ya da şirket içinde iş arkadaşlarınızla aranızda maaş farklılığı var diye kendinizi başkalarıyla karşılaştırarak işvereninizden zam istemeyin. Bu zammı gerçekten hak ettiğinizi ona gösterin!
4- Olumsuz Sonuçlara Hazırlıklı Olun Ve Alternatifler Üretin!
Diyelim ki zam isteme konusunda kendinizden eminsiniz. Bu maaş artımına gerçekten ihtiyacınız olduğunu belirttiniz ve bütün koşullar bu isteğinize destekçi…
İlk ihtimal zammı almanızdır. Eğer alabildiyseniz tebrik ederiz!
Ancak ikinci ihtimal isteğinizin olumsuz sonuçlanmasıdır. Böyle bir durumla karşılaştığınızda karalar bağlamayın. İşvereninize asık bir suratla bakmayın ve modunuzu düşürmeyin. İşvereninizden zam alamadıysanız ekstra tatil günü, kira yardımı, araç temini gibi şeyler isteyebilirsiniz. Bu da sizin için kısa günün kârı olabilir!
Son hatırlatmamız da eğer işinize gerçekten ihtiyacınız varsa ve zam istemeniz işinizi tehlikeye atacaksa bu isteğinizi erteleyerek, şansınızı zorlamaktan vazgeçebilirsiniz.
Zam nasıl istenir, koşulları nelerdir, gerekli koşullar nasıl hazırlanır, dikkat edilmesi gereken noktalar nelerdir gibi konularda size yardımcı olacak fikirler sunmaya çalıştık. Değinmek istediğimiz en önemli nokta, bu isteğinizi sunmadan önce işinizdeki verimizin yüksek olduğuna emin olmanız. İyi bir çalışan yalnızca verimli çalışan değil, aynı zamanda iyi karakterli de olmalıdır. Zammı getirecek en önemli etmenler bunlardır. Umarız siz de işvereninizle, işinizle sağlıklı bir ilişki içerisinde olur ve istediğiniz zammı elde edersiniz!